Zjawiska krasowe i powstanie jaskiń

Wapień jest zbudowany głównie z węglanu wapnia, czyli kalcytu. Czysty węglan wapnia tylko w niewielkim stopniu rozpuszczany jest przez wodę, ale w naturalnych warunkach proces ten zachodzi przy udziale dwutlenku węgla, który w połączeniu z wodą tworzy kwas węglowy, a to znacznie przyspiesza rozpuszczanie. W efekcie powstają charakterystyczne formy rzeźby na powierzchni. Na Jurze często spotyka się żłobki krasowe i pola żeber, trochę rzadziej lejki krasowe. Głębokie, skaliste...Wapień jest zbudowany głównie z węglanu wapnia, czyli kalcytu. Czysty węglan wapnia tylko w niewielkim stopniu rozpuszczany jest przez wodę, ale w naturalnych warunkach proces ten zachodzi przy udziale dwutlenku węgla, który w połączeniu z wodą tworzy kwas węglowy, a to znacznie przyspiesza rozpuszczanie.

W efekcie powstają charakterystyczne formy rzeźby na powierzchni. Na Jurze często spotyka się żłobki krasowe i pola żeber, trochę rzadziej lejki krasowe. Głębokie, skaliste doliny oraz charakterystyczne ostańce zbudowane z odpornych wapieni skalistych są nieodłącznymi elementami krajobazu krasowego.

Podstawową cechą obszaru krasowego jest podziemna cyrkulacja wód, która występuje zarówno w dużych kanałach, jak i w szczelinach i pęknięciach. Pod wpływem rozpuszczania skał, kanały te poszerzają się, co prowadzi do powstania jaskiń. Większość znanych obecnie jaskiń na Wyżynie Krakowsko - Częstochowskiej utworzyło się pod koniec trzeciorzędu, kiedy erozję ułatwiał tropikalny klimat. Stanowią one tylko fragmenty powstałych wówczas kanałów krasowych.

Proces powstania tych kanałów był dość skomplikowany. Początkowo krasowiejący masyw był całkowicie wypełniony wodą, która przepływała kanałami lub w nich stagnowała. Powstawały wtedy formy freatyczne, charakterystyczne dla strefy saturacji, czyli nasycenia.

Gdy kanały się poszerzały, woda stopniowo obniżała swój poziom, by ostatecznie płynąć dnem korytarzy. Strefę, w której następuje wyłączenie z cyrkulacji krasowej nazywa się strefą wadyczną lub nienasyconą. Zalega ona powyżej poziomu zwierciadła wód krasowych. Większość jaskiń Jury jest suchych, tylko w kilku woda stagnuje w postaci jeziorek lub wypełnia syfony.
Avatar użytkownika Anna Piernikarczyk
 

Cześć! Nazywam się Anna Piernikarczyk. Od 2005 roku blogujemy i wędrujemy po Polsce. Z rodzinnych wojaży przywozimy masę cudnych wspomnień i doświadczeń, którymi chętnie się z Wami dzielę. Dziś to już coś więcej, niż tylko pasja, naszą misją jest obalać mit "Cudze chwalicie, swego nie znacie"! W podróżach towarzyszy nam wysokiej jakości sprzęt fotograficzny, w zakupie którego wsparł nas sklep FotoForma.

Zapisz się do newslettera!

Zostaw swój email, a będziesz od nas otrzymywać inspiracje na podróże!

Nikomu nie dajemy Twojego maila! Zapisując się do newslettera oświadczasz, że zgadzasz się na przetwarzanie danych osobowych w celu otrzymywania maili z naszego bloga i z postanowieniami regulaminu i polityką prywatności
Tutaj możesz założyć pełne konto na naszym blogu, do czego Cię serdecznie zachęcamy!
Jeżeli chcesz wypisać się z newslettera kliknij w ten link

Komentarze

Zostaw swój komentarz

Avatar użytkownika Iwona Jarosz
Iwona Jarosz
22 sierpień 2008 09:05
Ciekawych żeczy można się dowiedzieć z twojego artykułu.Miałam okazję zwiedzać jasinie w Irlandii ,a jest ich tu sporo - coś pięknego. Widzę ,że sporo wiesz na temat skał i mam takie pytanie ; Czy na terenie Polskich gór można zobaczyć skały w kształcie sześcioboków czy ośmioboków takie jak w pn.Irlandii na Giant's Causeway? Kiedyś słyszałam ,że podobno jest coś takiego ale nie wiem czy jest to prawda a jeśli tak to gdzie można to zobaczyć? Nie chciałabym być przykładem 'cudze chwalicie swego nie znacie' 🙂
Polskie Szlaki - Inspirujące Pierniki
Copyright 2005-2024