Cmentarz Powązkowski w Warszawie
Najstarszy cmentarz w Warszawie
Powązki to najstarszy zabytkowy cmentarz w Warszawie i jeden z najstarszych w całej Polsce! Powstał w 1790 roku z przeznaczeniem na pochówki mieszkańców trzech warszawskich parafii: Św. Jana, Najświętszej Marii Panny i Św. Andrzeja. Fundatorem cmentarza powązkowskiego był Melchior Karol Szymanowski, który w ten sposób chciał uprzykrzyć życie swym sąsiadom - Czartoryskim.
Ta darowizna to obecnie najstarsza część cmentarza Powązkowskiego (kwatery 1-18), która wraz z budynkami kościoła Św. Karola Boromeusza i katakumbami tworzy taki sam układ przestrzenny, jak przeszło 200 lat temu. Obecnie Powązki to jedna z najważniejszych i największych Nekropolii Narodowych.
Aleja Zasłużonych
Na Powązkach spoczywają wybitni Polacy, toteż przy południowej ścianie katakumb założono w 1925 roku Aleję Zasłużonych. Tutejsze nagrobki to wybitne dzieła klasycyzmu, secesji i sztuki współczesnej. Ale też wiele innych grobów, usianych po całym terenie Powązek, stanowi przykłady architektury minionych wieków, w tym nawet antycznej i egipskiej.
Brama Św. Honoraty
Brama Św. Honoraty na Cmentarzu Powązkowskim to Brama nr 2, wzniesiona w 1915 roku przez owdowiałego męża Honoraty ze Zwolińskich Mieczysławowej Landsbergowej. Jest ona dziełem artysty rzeźbiarza - Leopolda Wasilkowskiego.
Kościół Św. Karola Boromeusza
Kościół Św. Karola Boromeusza na Powązkach powstał w latach 1790 - 93 wg projektu Dominika Merliniego, z fundacji króla Stanisława Poniatowskiego. Wzniesiony pierwotnie jako maleńka świątynia z jedną nawą, służył jako kostnica. Dopiero w połowie XIX wieku został rozbudowany, zyskując 3 nowe ołtarze. W latach 1891-98 został niemal zbudowany od nowa, wtedy rozebrano mury świątyni zostawiając tylko fasadę i zbudowano sześciokrotnie większy kościół na planie krzyża łacińskiego z kopułą nad przecięciem obydwu ramion.
Kościół zniszczony podczas Powstania Warszawskiego podniesiono z ruin w latach 50. XX wieku. W latach 80. XX wieku przy kościele powstało Sanktuarium Poległych i Pomordowanych na Wschodzie, upamiętniające m. in. ofiary zbrodni katyńskiej.
Sławni na Powązkach
Ksiądz Stefan Niedzielak
W czasie okupacji niemieckiej był kapelanem Łódzkiego Okręgu AK. Uczestniczył w Powstaniu Warszawskim, był proboszczem parafii Św Karola Boromeusza na Powązkach. To on wraz z Wojciechem Ziembińskim stworzyli tu Sanktuarium Poległych i Pomordowanych na Wschodzie. Był inicjatorem budowy na Powązkach krzyża katyńskiego ustawionego tu 31.07.1981 roku, który Służba Bezpieczeństwa jeszcze tej samej nocy zniszczyła. Za swoją działalność niepodległościową był nękany i szykanowany. Zginął zamordowany przez nieznanych sprawców w swojej plebanii na Powązkach w styczniu 1989 roku. O zabójstwo podejrzewano SB.
Rodzice Fryderyka Chopina
Fryderyk był synem Francuza, który w późniejszych latach przyjął Polskę za swą ojczyznę.
Jan Nowak-Jeziorański
Właściwie Zdzisław Jeziorański, urodził się w 1914, uczestniczył w Kampanii Wrześniowej, następnie był w niewoli niemieckiej, z której uciekł w 1941 roku i podjął działalność konspiracyjną. W latach 1948-1952 był redaktorem Polskiej Sekcji BBC, a następnie, do 1975 roku, dyrektorem Polskiej Sekcji Radia Wolna Europa. W 2000 roku wrócił do Polski, gdzie umarł w 2005 roku.
Mogiła zbiorowa Pieciu Poległych
Poległych w czasie manifestacji patriotycznej 27 lutego 1861 roku na Krakowskim Przedmieściu: Filipa Adamkiewicza, Michała Arcichiewicza, Karola Drendla, Marcelego Kraszewskiego i Zdzisława Rutkowskiego. Ich pogrzeb stał się wielką manifestacją patriotyczną przeciw zaborcy.
Krzysztof Kieślowski
Reżyser i scenarzysta filmowy, absolwent łódzkiej PWSTiF w 1969 roku, wykładowca reżyserii m.in. w Łodzi, Katowicach, Helsinkach i Berlinie. Od 1995 roku członek Amerykańskiej Akademii Filmowej. Zdobył uznanie filmami Dekalog I – X, Podwójne życie Weroniki oraz Trzy kolory: Niebieski, Trzy kolory: Biały, Trzy kolory: Czerwony.
Jan Tadeusz Stanisławski
Satyryk, aktor i autor tekstów piosenek, współzałożyciel kabaretu Stodoła, aktor Kabaretu pod Egidą i telewizyjnego kabaretu Olgii Lipińskiej. W swych felietonach obnażał wady narodowe, bezlitośnie wyśmiewał brak kultury, poczucia humoru, alkoholizm i powszechną korupcję.
Antoni Kazimierz Blikle
Warszawski przemysłowiec, założyciel słynnej cukierni i kawiarni istniejacej od 1869 roku na Nowym Świecie.
Napoleon Leon Łubieński herbu Pomian
Syn Tomasza i Konstancji Ossolińskiej, działacz kilturalny, publicysta, bibliofil i urzędnik państwowy.
Tadeusz Dołęga-Mostowicz
Pisarz, dziennikarz i publicysta. W latach 20-tych XX wieku był redaktorem dziennika Rzeczpospolita i autorem kilkunastu powieści, m.in. Ostatnia brygada, Kariera Nikodema Dyzmy, Znachor, Profesor Wilczur.
Czesław Niemen
Właściwie Czesław Juliusz Wydrzycki, piosenkarz i kompozytor, wybitny głos polskiej sceny, był jedną z największych indywidualności polskiej sceny rockowej. Największe jego przeboje to: Pod papugami i Dziwny jest ten świat. Zgodnie z ostatnią wolą artysty jego zwłoki zostały spopielone i w styczniu 2004 roku urna z prochami została złożona w katakumbach.
Maria Dąbrowska
Powieściopisarka, eseistka i dramatopisarka, publikowała na łamach tygodnika "Bluszcz", także w słynnych w dwudziestoleciu międzywojennym "Wiadomościach Literackich", później pisała powieści, znana z "Nocy i Dni", "Opowieści o Conradzie" i "Dzienników".
Ignacy Mościcki
Polityk, prezydent Polski w latach 1926-1939 ale też naukowiec, wynalazca, chemik. Jako pierwszy zastosował metodę pozyskiwania na skalę przemysłową azotu z powietrza. W latach 20-tych dyrektor Kombinatu Związków Azotowych w Chorzowie. Założyciel Państwowych Zakładów Związków Azotowych w Tarnowie. Po wyborze na Prezydenta RP użytkowanie prawa do swoich patentów nieodpłatnie przekazał państwu polskiemu.
Jan Kiepura
Chłopak z Sosnowca, śpiewak, słynny tenor. Debiutował w 1923 roku w Warszawie rolą Górala w Halce. Od 1939 roku przebywał za granicą
Informacje praktyczne
Codziennie 7.00-20.00
Bilety: wstęp bezpłatny
Powązki
ul. Powązkowska 14, Warszawa
